Από τους πρώτους ανθρώπους που γνώρισα σαν παιδάκι και που εκπροσωπούσαν το ελληνικό ταπεραμέντο στο εξωτερικό, ήταν ο Τέλι Σαβάλας. Πάντα όταν ακούγαμε το όνομά του, φουσκώναμε από περηφάνια λες και επρόκειτο να παρασημοφορήσουν κάνα στενό συγγενή μας.
Σήμερα ο συντοπίτης μας θα πλησίαζε παρά ένα τα 100 χρόνια, όμως πρόλαβε και μας άφησε πολύ πιο πριν, στο ημι-μακρινό 1994, μια μόλις ημέρα μετά τα 72α γενέθλια του. Ίσως ο αθεόφοβος να περίμενε μέχρι την έσχατη στιγμή στη ζωή για να του βρέξουν τα χείλη του με κάτι αλκοολούχο, σαν birthday boy που ήταν. Έστω να πιεί λίγο από το Telly, το κοκτέιλ που έχει πάρει από το όνομα του.
Τον Τέλι Σαβάλας σαν Κότζακ τον γνώρισα. Έτσι θέλω να τον θυμάμαι, στυλάτο και αεράτο με τη μαγκιά ενός Νεοϋορκέζου ντετέκτιβ που δε σηκώνει μύγα στο σπαθί του και μιλάει τη γλώσσα του δρόμου όταν δεν έχει στο στόμα του ένα από τα φημισμένα γλειφιτζούρια του. Ο Σαβάλας ανέδειξε τον Κοτζακ και ο Κότζακ έδωσε πίσω στον ίδιο τον ηθοποιό με τους μετανάστες γονείς από τη Λακωνία. Πέντε ένδοξα χρόνια ('73 - '78) διήρκεσε η τηλεοπτική σειρά με πρωταγωνιστή το Σαβάλας που στα 70's δικαίως είχε μεγάλο κομμάτι από την πίτα της τηλεθέασης. Στα 70'ς οι αστυνομικοί και ιδιωτικοί ντετέκτιβ είχαν πάρει τα πάνω τους, με αποτέλεσμα οι σεναριογράφοι να στριφογυρνάνε γύρω από αυτούς σαν μέλισσες γύρω από την βασίλισσά τους.
Ανήμερα των γενεθλίων του Τέλη Σαβάλας, με μερακλίδικη διάθεση, έπιασα το πτυοσκάπανο και άρχισα να σκάβω προς τα πίσω. Έφθασα στα 70'ς και διάλεξα 8 + 1 ακόμα ρωμαλέες μορφές του αμερικάνικου αστυνομικού δράματος που παρέα με τον Κότζακ έκαναν πιο συναρπαστική την ζωή του κοσμάκη μπροστά από το μεγάλο κουτί.
1. Steve McGarrett (Hawaii 5-0)
Πρώτη στάση η εξωτική Χαβάη. Στα καλύτερα σας πάω. Μόλις προσγειωθούμε και μας φορέσουν τα τοπικά λουλουδένια στεφάνια, μας υποδέχεται ο ντετέκτιβ Steve McGarrett. Πρώην υποπλοίαρχος του Αμερικάνικου ναυτικού, ο McGarrett πάτησε ξηρά και άλλαξε σώμα. Έκανε πάταγο σαν ντετέκτιβ του αστυνομικού τμήματος της Χονολουλού μετά από παράκληση του κυβερνήτη και έλυνε αστυνομικά μυστήρια από το 1968 ως το 1980 στο τηλεοπτικό show "Hawaii 5 - 0". Πρόκειται για την μακροβιότερη αστυνομική σειρά στην ιστορία της αμερικάνικης τηλεόρασης.
Ο McGarrett αφοσιωμένος ως το κόκκαλο στη δουλειά του, έχει πει πως παίρνει εντολές μόνο από το Θεο και τον κυβερνήτη και μόνο στην περίπτωση που έχουν μπλέξει σε σοβαρούς μπελάδες. Τα καλύτερα της τηλεοπτικά νούμερα τα έκανε από το 1970 και για την επόμενη τετραετία η γνωστή ακόμα και στα μέρη μας σειρά. Το βασικό χαρακτήρα για 12 ολόκληρα χρόνια τον υποδύθηκε ιδανικά ο Jack Lord. Για το remake του 2010 που ενίοτε στα zapping μας το συναντούσαμε και σε ελληνικό κανάλι, ούτε λόγος.
2. Jim Rockford (The Rockford Files)
Αν ήσουν στην Αμερική στα μέσα των 70's και είχες αράξει στον καναπέ σου νωρίς το βραδάκι, τότε εκεί στις 9 ήξερες που να συντονιστείς και τι να παρακολουθήσεις. Κλασσική αξία το "The Rockford Files" δεν άλλαξε ποτέ μέρα και ώρα μετάδοσης στις 6 σαιζόν του ('74-'80). Τις δυο τελευταίες σαιζόν απλά προστέθηκαν και τα Σάββατα στις 10 μ.μ. Πρώτη μούρη ο πρωταγωνιστής της και ήδη γνωστός από τη μεγάλη οθόνη, James Garner στο ρόλο του Jim Rockford.
Ο Rockford ένας σκληρόπετσος ντετέκτιβ, αλωνίζει το Λος ?ντζελες για να πάρει υποθέσεις και να βγάλει τα προς το ζην. Σε σπάνια twists του σεναρίου το παρελθόν του Rockford δεν είναι το καλύτερο αφού έχει κάνει φυλακή στο Σαν Κουέντιν. Για να μην το τελικιάσουν οι σκηνοθέτες, γιατί ήμασταν ακόμα σε συντηρητική δεκαετία, δείχνουν στη σειρά πως οι κατηγορίες που τον φυλάκισαν ήταν αναληθείς. Στην πρώτη και τη δεύτερη σαιζόν το "The Rockford Files" πετούσε, αλλά σιγά σιγά έχασε έδαφος. Ο Jim Rockford το 1999 συμπεριλήφθηκε στους κορυφαίους τηλεοπτικούς χαρακτήρες, έχοντας καταλάβει την 25η θέση.
3. Joe Mannix (Mannix)
Παραμένουμε στο ηλιοκαμένο L.A. και επισκεπτόμαστε το γραφείο ερευνών Intertect, στο οποίο εργάζεται πυρετωδώς ο ντετέκτιβ Joe Mannix. Γύρω από τον πρώην στρατιωτικό και νυν ντετέκτιβ στήθηκε η τηλεοπτική σειρά του βασιλιά των αστυνομικών σειρών CBS. Αρχικά η σειρά που κράτησε για 8 σαιζόν (1968 - 1975) ήταν να πάρει το όνομα του γραφείου που εκπροσωπεί αλλά κυριάρχησε το "Mannix".
Λόγω του στρατιωτικού παρελθόντος και κυρίως διότι ήταν αιχμάλωτος στον Πόλεμο της Κορέας, ο Joe Mannix βασανίζεται από τους προσωπικούς δαίμονες. Ο Joe Mannix που τον υποδύεται ο Mike Conors, έχει περάσει τα πάνδεινα αφού έχει πυροβοληθεί συνολικά κατά τη διάρκεια της σειράς καμιά ντουζίνα φορές, ενώ τον έχουν ρίξει αναίσθητο 55 φορές σύμφωνα με τα στατιστικά. Δεν το βάζει κάτω όμως διότι πρόκειται για ντετέκτιβ παλαιάς κοπής, παρά το πουσάρισμα που του δίνει ο προϊστάμενός του και μανιακός με την τεχνολογία Lew Wickersham. Η σειρά όπως είπα κράτησε 8 σαιζόν αλλά τις μεγάλες δόξες τις βίωσε στις αρχές των 70's. Τόσο το show όσο και οι πρωταγωνιστές έχουν κερδίσει βραβεία Έμμυ και Χρυσές Σφαίρες.
4. Tony Baretta (Baretta)
To Baretta ουσιαστικά είναι μερικώς η ανάσταση μιας άλλης κομμένης σειράς, του "Toma" που άντεξεμόλις μια σαιζόν ('73-'74) λόγω της αποχώρησης του βασικού πρωταγωνιστή που έπαιζε τον αστυνομικό David Toma από το New Jersey. Αμέσως το ABC δεν έμεινε με σταυρωμένα χέρια και αλλάζοντας λίγο το ονοματάκι, κρατώντας το πάντα ιταλιάνικο, δημιούργησε το "Baretta". Το Baretta απασχόλησε τους fan του αστυνομικού για τέσσερις σαιζόν, από τον Ιανουάριου του '75 ως την άνοιξη του 1978.
Ο Anthony Vincenzo "Tony" Baretta είναι ένας διόλου συμβιβασμένος αστυνομικός ντετέκτιβ που κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του ξέρει καλά να μεταμφιέζεται, ενώ στην προσωπική του ζωή θα τον πετύχεις με απλά μονόχρωμα t-shirt (καθαρά και χωρίς λεκέδες από σάλτσες μακαρονάδας) και αγκαλιά με τις "ξαδέρφες" του. Το μόρτικο στυλάκι του περιέχει πολλές ατάκες που σου βγάζει Νέα Υόρκη ή Νιού Τζέρσεϋ, παρότι καθ' όλη τη διάρκεια της σειράς δε γίνεται η παραμικρή αναφορά της τοποθεσίας που υπηρετεί.
Αρπάζοντας την ευκαιρία πως χθες είχε γενέθλια ο David Lynch, το βασικό πρωταγωνιστή του Barretta (Tony Blake) θα τον συναντήσεις στο "Χάμενη Λεωφόρος" του 1997. Θα τον αναγνωρίσεις από την αξέχαστα ανατριχιαστική ατάκα του: "We've met before, haven't we?".
5. Frank Columbo (Columbo)
Μένουμε στην ιταλική παροικία και με το μεγεθυντικό μας φακό εξετάζουμε τα στοιχεία που μας αφήνει ο Frank Columbo της ομώνυμης σειράς (Columbo). Από τις πιο πετυχημένες στην αμερικάνικη tv, ξεκίνησε επίσημα το 1968 με ένα πιλοτικό επεισόδιο και διαφορετικό ηθοποιό στη θέση του πρωταγωνιστή. Το 1971και μετά από ένα δεύτερο πιλότο πήρε το "οκ" από την εταιρεία. Ολοκληρώθηκε σε πρώτη φάση το 1978. Στα τέλη των 80's "αναστήθηκε" για 2-3 σαιζόν ακόμα. Διάσπαρτα επεισόδια έχουμε πετύχει κάτι μεσημέρια σπαρίλας σε διάφορα κανάλια.
Ο Columbo έχει κλέψει τη δόξα με το μοναδικό του στυλ και έχει αφήσει εποχή σαν τηλεοπτική φιγούρα. Φταίει και το ανάλαφρο στυλ του Peter Falk που τον υποδύεται. Ο ιδιοφυής Falk πήρε το σοβαρό πρόβλημα υγείας που είχε στα μάτια του και το μετέτρεψε σε πλεονέκτημα. Η σειρά μαζί του έχει κερδίσει μεταξύ άλλων 13 βραβεία Έμμυ και 2 Χρυσές Σφαίρες.
6. Dennis McCloud (McCloud)
Στο McCloud ο σεναριογράφος Herman Miller θέλησε να δείξει τις διαφορές της αμερικάνικης επαρχίας με τις μεγαλουπόλεις. Έτσι τοποθέτησε έναν αστυνομικό από το τοσοδούλικο και χαριτωμένο Νιού Μέξικο στην τερατώδη Νέα Υόρκη. Ο Dennis McCloud τον οποίο υποδύεται ο ηθοποιός Dennis Wearer, στις αρχές του 1970 και το πρώτο επεισόδιο του "McCloud" συνοδεύει έναν εγκληματία από την πόλη του στη Νέα Υόρκη και στο "Μεγάλο Μήλο" καταλήγει να λύσει μια δύσκολη υπόθεση φόνου. Η αστυνομία της Νέας Υόρκης τον δανείζεται για επτά τηλεοπτικές σαιζόν όπου ο κόσμος παρακολουθεί πως τα βγάζει πέρα ένας καουμπόι σε μια μεγάλη πόλη.
7. Dr. Quincy (Quincy, M.E.)
Η αμερικάνικη τηλεόραση είχε παραφορτωθεί με ντετέκτιβ και αστυνομικά δράμα σε κάποιο σημείο στα 70's. Έτσι οι σεναριογράφοι έστυβαν το μυαλό τους μήπως κατεβάσει η κάτι πρωτότυπο η γκλάβα τους. Ένα show που είναι "out of the box" όπως λένε και οι φίλοι μας οι Αμερικάνοι, είναι το "Quincy, M.E.". Είχε την γεύση του ντόνατ που τρώνε με το κιλό οι αστυνομικοί στις παρακολουθήσεις τους αλλά το πασπάλισμα δεν ήταν το ίδιο με τις υπόλοιπες σειρές. Βασικός του πρωταγωνιστής είναι ο Dr. Quincy, ιατροδικαστής που δουλεύει για το νεκροτομείο του Λος ?ντζελες.
Τον "Quince" όπως τον φωνάζει χαϊδευτικά ο περίγυρός του δεν τον χωράει το γραφείο του με συνέπεια σε κάθε επεισόδιο να αναμιγνύεται σε αστυνομικές υποθέσεις παραπέρα από το φυσιολογικό. Ο Jack Klugman μπήκε δυνατά στο ρόλο του Δόκτορα, έχοντας προταθεί τέσσερις φορές για το βραβείο Έμμυ. Επίσης έγραψε 4 επεισόδια για τη σειρά που έμεινε ζεστή το 1977 αλλά άρχισε να παγώνει σαν πτώμα μέχρι που κατέληξε το 1983. Ο βασικός χαρακτήρας έχει σαν πρότυπο τον Thomas Noguchi ο οποίος σαν ιατροδικαστής είχε βοηθήσει σε αμέτρητες υποθέσεις θανάτων από το 1967 - 1982.
8. Robert T. Ironside (IronSide)
Η πιο παλιά και η πιο καινοτόμα τηλεοπτική σειρά της οκτάδας, το "Iron Side" ξεκίνησε τη μετάδοσή του το 1967. Κράτησε για 8 σαιζόν και μέχρι τα μέσα των 70's. Καινοτόμα όμως γιατί ήταν, δε σας εξήγησα. Λοιπόν σε αυτή τη σειρά ο ήρωάς μας Robert T. Ironside (Raymond Burr) δεν είναι ο κλασσικός μάτσο μπάτσος όπως ας πούμε ο McGarret του "Hawaii 5 - 0" ή ο Rockford του "The Rockford Files".
O Chief Ironside όπως αποκαλείται κατά τη διάρκεια του "Ironside" είναι ένας σύμβουλος της αστυνομίας του Σαν Φρανσίσκο ο οποίος πυροβολήθηκε μένοντας παράλυτος από τη μέση και κάτω και "καρφωμένος" σε μια αναπηρική καρέκλα. Αυτό διόλου τον αποθαρρύνει όπως και κάθε άνθρωπο με πυγμή εκεί έξω. Για οκτώ σαιζόν διευθύνει ουσιαστικά τις προσπάθειες του Νόμου για τη διαλεύκανση υποθέσεων. Στο ντεμπούτο της η σειρά ονομάζονταν "A man called Ironside" αλλά το πιο ευκολοθύμητο "Ironside" επικράτησε.
Εύφημος Μνεία
Sgt "Pepper" Anderson (Police Woman)
Περιττό να ειπωθεί πως ο χώρος των ντετέκτιβ ήταν και είναι ανδροκρατούμενος. Χρειάστηκε να φθάσουμε περίπου στα 70'ς για να αρχίσουν να ανεξαρτητοποιούνται οι γυναίκες στην Αμερική. Ξεκίνησαν να βγαίνουν από το σπίτι τους, να πετάνε τα τσεμπέρια από το κεφάλι τους και να γίνονται πιο ανεξάρτητες. Το "Police Woman" ήρθε στο NBC για 4 σαιζόν ('74 - '78) και για να εκφράσει αυτό ακριβώς, την δυναμικότητα του γυναικείου φίλου στο σκληρό και μερικές φορές άκαρδο αστυνομικό δράμα.
Το "βάρος" σήκωσε η Angie Dickinson μέσω της αρχιφύλακα Anderson, μιας μυστικής αστυνομικού που ρίσκαρε την σωματική της ακεραιότητα για να ξεσκεπάσει παρανομίες. Η πρώτη σαιζόν ήταν σε ζώνη μεγάλης τηλεθέασης (Παρασκευή βραδάκι) αλλά σιγά σιγά τη μετακίνησαν στις καθημερινές ημέρες, όταν ξεκίνησε η πτώση της. Παραμένει όμως από τις κορυφαίες σειρές δράσης της δεκαετίας με γυναίκα πρωταγωνίστρια.