Ο Steven Shoderberg είναι ένας από τους πιο πολυμήχανους auteur της σύγχρονης κινηματογραφίας. Σε όλη του τη φιλμογραφία αυτό που τον χαρακτηρίζει είναι τα πολλά καπέλα που φοράει. Στις σκηνοθετικές του προσπάθειες έχει υπάρξει επίσης ηθοποιός, συγγραφέας, μοντέρ και διευθυντής φωτογραφίας μεταξύ άλλων. Είναι κι ιδιαίτερα εργατικός με 46 σκηνοθετικά credit από την αρχή της καριέρας του, αρκετές χρονιές έχουμε και πάνω από μία ταινίες του, αρκετές φορές με εξαιρετικά αποτελέσματα όπως το 2000 με την Erin Brockovich και το Traffic.
Αναπόφευκτα σε μια τόσο μεγάλη καριέρα έχει καλύψει πολλές θεματικές και είδη αλλά οι crime ταινίες του ξεχωρίζουν μέσα στη φιλμογραφία του ως εμπορικές επιτυχίες. Από την πρώτη προσπάθεια The Limey, στο Traffic των τεσσάρων Όσκαρ, στο Ocean’s franchise του οποίου οι ταινίες αποτελούν και τις μεγαλύτερες εμπορικές του επιτυχίες αλλά και μέχρι τα Magic Mike και Logan Lucky που αναζωογόνησαν την καριέρα του, το είδος φαίνεται να τον αγαπάει όσο το αγαπάει κι ο ίδιος.
Στο No Sudden Move λοιπόν έχουμε την επιστροφή του στο είδος με μια αμιγώς neo-noir χροιά. Αναλαμβάνει δε τα καθήκοντα του μοντέρ και του διευθυντή φωτογραφίας για άλλη μια φορά, συνεπώς κατασκευαστικά η ταινία του ανήκει. Ας δούμε αν αυτή η δεύτερη του αποκλειστικότητα με το HBO Max άξιζε την αναμονή ύστερα από την περσινή της αναβολή και αν θα σταθεί αντάξια της ιστορίας του δημιουργού της.
Ο άρτι αφιχθείς από την φυλακή Curt (Don Cheadle) προσλαμβάνεται από τον μυστηριώδη μαφιόζο Doug Jones (Brendan Fraser) μαζί με τον Ronald (Benicio Del Toro) και τον Charley (Kieran Culkin) για μια φαινομενικά απλή δουλειά. Να εκβιάσουν Matt Wertz (David Harbour) κρατώντας αιχμάλωτη την οικογένεια του ωσότου αυτός τους φέρει ένα έγγραφο από τον χώρο εργασίας του. Οι δύο βασικοί μας ήρωες είναι από την αρχή πολύ καχύποπτοι κι όταν η δουλειά πάει πολύ στραβά θ’ αρχίσει να ξετυλίγεται ο ιστός δολοπλοκιών στον οποίον έμπλεξαν.
Το all-star cast συμπληρώνουν ο John Hamm, ο Ray Liotta, ο Bill Duke κι ένα ακόμη cameo που με λίγη σκέψη το λες κι αναμενόμενο. Η συνύπαρξη αυτού του cast μαζί με το noir στοιχείο μ’ έκαναν από την αρχή της ταινίας να σκεφτώ τους αδελφούς Coen. ?λλωστε κι η φωτογραφία σε συνδυασμό με τη δεκαετία που διαδραματίζεται η ταινία αλλά και μια βάση του σεναρίου σε υπαρκτές θεωρίες συνωμοσίας θυμίζουν επαρκώς την πιο πρόσφατη σαιζόν του Fargo. Υπάρχουν όμως καίριες διαφορές ώστε αυτή η σύγκριση να μην είναι τόσο έγκυρη τελικά.
Καταρχάς η ταινία στερείται του στοιχείου του cool, της αξιομνημόνευτης ατάκας και το χιούμορ είναι σχεδόν ανύπαρκτο. Στοιχεία που αξίζει να σημειωθεί πως δεν έχουν λείψει κι από παλιότερες ταινίες του Soderbergh. Κάνω αυτή τη σύγκριση γιατί ακριβώς αυτά τα συστατικά θα μπορούσαν να ελαφρύνουν κάπως τον υπέρβαρο και σκοτεινό της τόνο. Η πυκνότητα του σεναρίου σε συνδυασμό με αυτόν τον τόνο έκανα το πρώτο περίπου μισό της ταινίας αρκετά δυσβάστακτο για τα γούστα μου.
Μέχρι εκείνο το σημείο υπάρχει και μια ανισορροπία στον ρυθμό, ανάμεσα στο πως ξετυλίγεται η πλοκή και το πόσο αναλύεται διαλογικά κάθε βήμα. Το γεγονός είναι ότι τα noir είναι εξ ορισμού μπλεγμένα αλλά εδώ είναι υπερβολικά πολύ καθ’ όλη τη διάρκεια. Όλα αυτά σε συνδυασμό με μια έλλειψη ενδιαφερόντων χαρακτήρων, που υπάρχουν παρά μόνο σαν πιόνια στη σκακιέρα της πλοκής, κάνουν την ταινία να αποκτά πραγματικό ενδιαφέρον από τη στιγμή που ξεκινάνε οι ανατροπές στις δυναμικές, τις οποίες και θα ξεχώριζα ως το πιο δυνατό σημείο της.
Στα υπόλοιπα δυνατά σημεία, αναμενόμενα οι ερμηνείες βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο. Μπορεί οι χαρακτήρες να αδικούνται αρκετά από το κείμενο όπως προανέφερα αλλά είναι επαρκώς διαφορετικοί συμπεριφορικά και μπορώ να πω πως κάθε μέλος του cast δίνει μια ξεχωριστή πινελιά στον καθένα τους. Μάλλον απ’ όλους θα ξεχώριζα τον Brendan Fraser, τον John Hamm αλλά και τον Bill Duke λόγω της υπολογισμένης δωρικότητας τους.
Κατασκευαστικά επίσης η ταινία είναι όπως πρέπει, οι φωτισμοί και η χρήση των χρωμάτων ενισχύουν την ατμόσφαιρα ιδανικά κι αντίστοιχα ακολουθεί και όλη η ηχητική μπάντα ακόμα κι αν πιθανότατα έχουμε δει αντίστοιχες προσεγγίσεις σε αρκετά neo-noir. Μια φωτογραφική επιλογή η οποία όχι απλά ξεχωρίζει αλλά κυριολεκτικά βγάζει μάτι είναι η χρήση fish eye φακού στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας με αποτέλεσμα την εξόφθαλμη παραμόρφωση των άκρων του κάδρου. Αυτή η επιλογή του Soderberg ενώ προσδίδει ένα ξεχωριστό δυναμισμό στην ταινία σε αρκετά πλάνα μαζί με την κινητικότητα της κάμερας εν τέλει δεν θεωρώ πως είχε κάποιον αφηγηματικό σκοπό και είναι σίγουρο πως θα ξενίσει αρκετή μερίδα του κοινού.
Εν τέλει, δεν μπορώ να πω πως έμεινα ικανοποιημένος από την ταινία. Ενώ τεχνικά λίγα πράγματα μπορείς να της προσάψεις, αυτό απλά δεν είναι αρκετό. Στερείται όλα αυτά τα στοιχεία που έκαναν ξεχωριστές τις προηγούμενες απόπειρες του δημιουργού στο είδος, ζητάει πολλά από το κοινό της και το ανταμείβει με πολύ λίγα. Έχει ένα γυαλιστερό καβούκι αλλά δυστυχώς στερείται κάποιου ουσιαστικού λόγου ύπαρξης. Σε μια τόσο ιδιοσυγκρασιακή και μεγάλη φιλμογραφία σαν του Soderbergh, πιστεύω ότι θα ξεχαστεί αρκετά γρήγορα κι άμα θέλετε να δείτε ένα πρόσφατο neo-noir που πραγματικά αξίζει θα σας προτρέψωνα δείτε ή να ξαναδείτε τον περσινό Οικονομίδη.
Rating:
★★★★★
Χώρα: Η.Π.Α.
Έτος: 2021
Χρώμα: Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Steven Soderbergh
Πρωταγωνιστούν: Don Cheadle, Benicio Del Toro, John Hamm
Διάρκεια: 115'
